LANGWEER – De duurzaamheidsboodschap van Doniawerstal Energie krijgt steeds meer gestalte. Inmiddels telt de energiecoöperatie zo'n vijftig leden en worden er verschillende projecten in de dorpen ontplooid. ,,Je moet ergens beginnen om een kanteling te bewerkstelligen. Een steen in de rivier verandert de stroom al.”
Johan Hielkema uit Langweer is sinds kort voorzitter van Doniawerstal Energie. Hij is een bevlogen pleitbezorger van duurzaamheid. ,,Speerpunt van onze coöperatie is de bewustwording. Met simpele maatregelen kun je immers al stroom besparen. Denk aan het vervangen van halogeenspotjes voor led-verlichting of het uitzetten van apparaten in plaats van standby. Zelf houd ik bij hoeveel energie ik verbruik. Inmiddels is het een sport geworden om te minderen.”
Door verschillende maatregelen, zoals het aanbrengen van HR++-glas en het opnieuw isoleren van de muren heeft Hielkema zijn energierekening van 430 naar 150 euro weten te verlagen. ,,We wonen in een oud huis. Voorheen hadden we de kachel aan, maar door de koude muren en de oude vloer was het toch vaak nog steeds fris in huis. Het temperatuurverschil is nu kleiner. Niet alleen verbruiken wij nu minder gas, ook het comfortgevoel is enorm verbeterd. Dat de energierekening nu zoveel malen lager is stimuleert en motiveert. Ik wil dat anderen ook laten ervaren.”
Doniawerstal Energie kent zijn oorsprong in Idskenhuizen. Daar werd door een aantal enthousiaste inwoners DINO opgericht, naar het voorbeeld van Texel en Ameland in hun poging om energieneutraal te worden. De coöperatieve gedachte werd verder uitgerold over de verschillende dorpen in voormalig Doniawerstal. Voor de leden wordt goedkoop stroom en gas ingekocht bij energieleverancier NoordelijkLokaalDuurzaam. Voor ieder lid vloeit 75 euro per jaar terug naar de coöperatie. ,,Dat potje willen we gebruiken om duurzame doelen in de dorpen te stimuleren, want dat is onze kernboodschap.”
Op kerstmarkten en andere gelegenheden worden inwoners aangespoord om lid te worden van de coöperatie en om minder stroom en gas te gebruiken. Doniawerstal Energie werkt daarbij samen met het duurzame loket Tûk Wenjen van gemeente De Fryske Marren. Inmiddels zijn de eerste projecten al gestart. In Tjerkgaast worden met de zogenoemde postcode-regeling zonnepanelen op het dak van landbouwmechanisatiebedrijf Tjitte de Wolff gelegd. ,,Ook als de eigen woning minder geschikt is, kunnen de inwoners zonder extra belastingkosten daar als het ware hun eigen zonnepanelen kopen”, legt Hielkema uit, ,,Dit is allemaal rond en gaat vanaf het aankomend najaar lopen.”
Het dorpsinitiatief Sinnich Bezig in Langweer beoogt hetzelfde doel. Doniawerstal Energie ondersteunt dit project. ,,Er is een dak op het oog en zelfs al aangeboden. Nu moeten we kijken of de randvoorwaarden kloppen, maar dat moet wel lukken. Ons doel is om in september een bijeenkomst in Langweer te organiseren om de mensen te informeren.”
Een ander project betreft het aanbrengen van slimme meters. De bedenkers van Saameen, een stoommonitoringssysteem ontwikkeld door studenten, moeten de mensen uiteindelijk begeleiden. Het project is opgezet samen met een vergelijkbare coöperatie in Lemsterland. ,,Uiteindelijk willen we zo'n vijftig slimme meters plaatsen in ons gebied. De deelnemers krijgen inzicht in het eigen energieverbruik. Met speciale Startup-cafés komen de deelnemers samen om de uitkomsten te bespreken en ideeën om energie te besparen uit te wisselen.”
Hielkema hoopt dat deelname aan projecten huishoudens over de streep haalt om lid te worden van de Doniawerstal Energie. ,,Onze start was langzaam, maar we groeien steeds sneller. Hoe groter het ledenaantal, hoe groter ook de impact is. Onze ambitie is om dorpen fossielvrij te maken. Je kunt wachten op de overheid, maar uiteindelijk begint alles bij de burger. Wij zijn immers net zo verantwoordelijk voor het energieprobleem. Het begint bij jezelf, ook voor de volgende generatie. Dat besef moet nog landen, maar op lokaal niveau is dat wel onze ambitie.”
(Foto's: De Zakenman)
