SINT NICOLAASGA – Voor de tweede keer maakt jongerenvereniging Jeugdspoar de reis naar het voormalige vernietigingskamp Auschwitz. Een bus met 44 tweedejaars middelbare scholieren en vijftien begeleiders vertrekt op 17 oktober richting Polen. ,,Dit wurdt in reis om nea wer te ferjitten.”
Een Poolse vrouw die bij een stoplicht een harde ruk aan de lijn geeft, zodat haar schoothondje ook oversteekt. Een hilarisch moment dat vijf jaar geleden het ijs brak. Na het bezoek aan Auschwitz was het namelijk muisstil in de bus terug naar hotel in Krakau. ,,It wie in enoarme ûnderfining. No noch is der in bysûndere bân mei de minsken dy't yn 2011 mei west ha. We ha de besite wol mei inoar meimakke”, vertelt Esther Hoekstra van Jeugdspoar.
Na de geslaagde excursie van vijf jaar geleden kwamen er ieder jaar wel weer vragen van ouders aan het bestuur van Jeugdspoar. ,,Eins soe it mar foar ien kear wêze”, weet Yme Nota, die dit jaar wederom als begeleider meegaat, ,,De ekskurzje hat fiif jier lyn sa'n grutte yndruk makke, dat âlders harren bern dizze belibbing ek mei jaan wolle.” Naar het voorbeeld Jeugdspoar gingen ook jongvolwassen, volwassenen en senioren uit Sint Nicolaasga naar Auschwitz. ,,Nei fiif jier is der in nije lichting jeugd. In moai momint om wer mei Jeugdspoar dy kant op te gean.”
Het draaiboek van vijf jaar geleden is er voor de aankomende reis weer bij gepakt. ,,Dat sit gewoan hiel goed yn elkoar. Asto fregest of der saken ferbetterd wurde moatte, dan is it antwurd eins 'nee'”, meent Esther Hoekstra. Ook dezelfde vervoersmaatschappij, met 'buschauffeur Peter', verzorgt de reis. De jeugd wordt gekoppeld aan een vaste begeleider. ,,We moatte it fansels net grutter meitsje as it is, mar we ha de âlders der wol bewust fan makke dat dit net samar in skoalreiske nei bygelyks Drinte is”, aldus Nota.
De groepsleden verblijven in een hostel middenin de Poolse stad Krakau, waar ze op dinsdag aankomen. Een dag later wordt het vernietigingskamp bezocht. 's Ochtends staat een rondleiding in Auschwitz 1, het museumgedeelte, op het programma. 's Middags wordt het daadwerkelijke concentratiekamp bezocht. Daar zijn in de Tweede Wereldoorlog 1,1 miljoen veelal Joodse mensen om het leven gekomen. ,,Hoe tichter we by Auschwitz kamen, hoe stiller de jongereinwaard”, herinnert Hoekstra zich. Na afloop heeft de excursie een onuitwisbare indruk achtergelaten. ,,Doe we Sint Nyk yn sicht hiene, kaam ik gûlend oer de finish. Sa'n geweldige ûnderfining hat it west. En no, fiif jier letter, flikke we it gewoan wer.”
De aanloop naar de bijzondere reis is een cruciaal onderdeel van het programma. De jeugd krijgt een rondleiding in Westerbork. Heel bijzonder was het verhaal van afgelopen donderdag van Jopie Yntema-Hangjas, die als Joodse baby in een gastgezin in Idskenhuizen werd opgenomen en zo de oorlog overleefde. Ze deed dat tegenover de groep jongeren, hun ouders en andere geïnteresseerden. Bovendien wordt op 9 oktober in Bioscoop Drachten een oorlogsfilm bekeken. ,,Fansels ha we ek as tarieding byienkomsten hân. Grappich is dat fjouwer bestjoersleden fan no, fiif jier lyn as jeugdlid ek mei west ha. Sy kinne fansels goed fertelle wat de groep te wachtsjen stiet.”
Van de reis worden foto's en een film gemaakt. Die wordt niet alleen aan ouders getoond, maar ook aan de sponsoren. ,,We ha in soad ûndernimmers yn Sint Nyk benadere en dêr is in soad respons op kaam. Doel is fansels om de kosten sa leech mooglik te hâlden sadat eltsenien mei kin. Mei dizze bysûnder ekskurzje kinne we de jongerein echt wat meijaan.”
(Foto boven: Bezoek aan Westerbork, Foto onder: Auschwitz 2011 (c) Jeugdspoar)