SINT NICOLAASGA – IJsclub Donia uit Sint Nicolaasga bestaat honderdvijftig jaar. Het jubileum wordt gevierd met onder andere het stuk Iis, opgevoerd door Toanielselskip Sint Nyk, en het boek '150 jaar liefde voor het ijs' over de geschiedenis van de vereniging.,,De iisklub hat altiten in ferbinend karakter, sels al steane de minsken net op redens.”
Dubbel geparkeerde auto's en een lange rij voor de ingang. Het hoogtepunt uit haar geschiedenis beleefde IJsclub Donia in 2003. Een half jaar eerder werd Sportpark It Skarlân samen met SchaatsTrainingsclub Donia (STD) en Tennisvereniging De Greensetters geopend. Het einde van een lang proces, maar een zeer positieve uitkomst. De ijsclub kreeg een eigen plek. De eerste slagen die op de nieuwe baan konden worden gemaakt, leverde een enorm groot aantal nieuwe leden op.
,,In gaos. It seach swart fan de minsken. En dêr sitte jo dan yn in hokje mei in kaartebakje foar nije leden. We kamen der yn om”, weet bestuurslid Douwe Sikkes zich nog te herinneren. Later werd besloten om het lidmaatschap, dat overigens slechts 7,50 euro per huishouden per jaar is, automatisch te incasseren. ,,It opheljen fan de kontribúzje by de duorren is in stikje nostalgy, mar jo binne dêr dagen dwaande. Dan kin net mear yn dizze moaderne tiid.”
Het achtkoppige bestuur van de ijsclub droomt stiekem al van stevige vorst. Over de ijsbaan ligt nu nog een rimpelloze plas water. De weerberichten worden nauwlettend in de gaten gehouden. ,,As der sprake is fan foarst, dan rin ik al foarsichtich nei de baan. De moarns dêrnei kom ik mei de boar. Faaks is it dan noch mar in sentimeter of fjouwer. Dat kin net, mar mei fiif, fiif-en-in-heal begjint it al te kribeljen. Mei seis of sân sentimeter kin der riden wurde. Alles stiet dêr dan klear foar”, vertelt Sikkes. Mede-bestuurslid Alex de Vries vult hem aan. ,,We moatte it echt fan de earste dagen ha, dêrnei sykje de minsken it bûtenwetter op. As it kin organisearje we fuortendaliks aktiviteiten, lykas in hurdrydwedstryd, famyljespelen en in alvestêdentocht foar bern.”
De draaiboeken voor de Wieltocht liggen klaar. ,,De dielnimmers starte dan yn de haven, ride oer it Wiel en de finish foar bern is yn de wenwyk efter it spoar in Sint Nyk.” De ijsclub heeft de tocht zelf nog nooit georganiseerd, dat werd in het verleden namelijk door de watersportvereniging opgepakt. ,,In draaiboek is ferplicht, oars krije we gjin tastemming as it winter wurdt. Ut ûndersyk docht bliken dat jo mei mear as trije tochten yn Fryslân op deselde dei de helpferliening net mear garandearje kinne. Mar wat soe it geweldich wêze as de winter in kear trochset”, legt secretaris Henny Helfrich uit. ”Zij is één van drie vrouwen in het huidige bestuur. Een unicum omdat de ijsclub altijd een mannenaangelegenheid was. Helfrich kwam vijf jaar geleden als eerste vrouw in het bestuur. ,,Dat wurket hiel posityf. Jo krije in hiele oare sfear en froulju tinke ek oars. In farske blik”, meent Douwe Sikkes.
De recente geschiedenis van de ijsclub laat zien dat de vereniging bloeit en met haar tijd mee gaat, ondanks dat er al een tijdje niet op de ijsbaan is geschaatst. ,,As it iis it aanst hâldt, dan jout dat gewoan in boost oan alles.” De geschiedenis vanaf de oprichting in 1867 is in een boek beschreven. In 2012 wierp amateurhistoricus Harry de Vries zich op om de historie van de ijsclub vast te leggen. Hij ging met oude notulenboeken aan de slag en dook in de informatie die nog beschikbaar was. Twee jaar geleden overleed De Vries. Zijn vrouw Vronie en Ron Postma hebben het werk met een tweetal bestuursleden van de ijsclub afgemaakt. ,,Der sit wol sa'n bulte wurk yn. Harry de Vries hat in hiel soad útsocht. Ron Postma hat dêr in ferhaal fan makke. It is in geweldich boek wurden”, vertelt voorzitter Rinus Spijkerman.
De oprichting van IJsclub Donia in het najaar van 1867 werd het jaar daarna officieel gemaakt. De vereniging maakte sindsdien gebruik van verschillende natuurijsbanen. Het boek beschrijft volgens Spijkerman niet alleen de historie van de ijsclub, maar ook meer algemene zaken die met ijs- en dorpshistorie te maken hebben. ,,De klub ûnstie út in ferlet oan reedriden. Der waard wolris wylde wedstriden organisearre en dat moast marris fia de offisjele paden te regelje wurde. It is de oanset west oant in breed ferieningslibben yn de doarpen en dat jildt ek in Sint Nyk. Iis soarget eins altiten foar kontakten. ”
Zestig jaar geleden ontstond vanuit de opkomst van kunstijsbanen ook de SchaatsTrainingingsclub Donia (STD). Voorzitter Bauke de Vries van IJsclub Donia gaf daar de aanzet toe. Zijn vereniging bleef zich richten op het natuurijs, maar er zijn in de loop der jaren ook wel los van natuurijs kinderactiviteiten, wandeltochten en mountainbike-evenementen georganiseerd. STD en IJsclub Donia werkten veelal apart van elkaar, maar dankzij de komst van het nieuwe complex is er een hernieuwde samenwerking ontstaan.
Het boek zal tijdens de jubileumdag op 28 januari 2017 centraal staan. Van drie uur tot vijf uur 's middags vindt er voor alle leden in café 't Wapen van Friesland in Sint Nicolaasga een receptie plaats en wordt het 190 pagina's tellend boek gepresenteerd. De eerste druk bestaat uit zo'n zevenhonderd exemplaren. De voorinschrijving leverde al meer dan honderd geïnteresseerden op. Vanwege het jubileum heeft IJsclub Donia ook sponsorarrangementen in het leven geroepen, waar het boek ook deel van uit maakt. Daarvoor liggen er zo'n zeventig exemplaren klaar. Boeken zijn nog te bestellen via de website www.ijsclubdonia.nl of tijdens de receptie.
Bij de plechtigheden worden ook sponsoren en subsidieverstrekkers bedankt. ,,De grutte stipe lit ek sjen dat de iisklub noch altiten in ferbinend karakter yn Sint Nyk hat”, vindt voorzitter Spijkerman. Dat is volgens hem ook nu weer aan de orde. Verenigingen en mensen, die organisatorisch niets met de ijsclub van doen hebben, geven mede vorm aan het jubileum. ,,Sels as de minsken net op redens steane. Ferienings en minsken dy't organisatorysk neat mei de iisklub ”
De vier toneelavonden zijn op de zaterdagen 28 januari, 4, 11 en 18 februari in Het Zalencentrum in Sint Nicolaasga vanaf 20.30 uur. Het stuk Iis is speciaal voor het jubileum geschreven door Anneke Sieperda en Thea de Lange en wordt opgevoerd door Toanielselskip Sint Nyk. Kaarten zijn te verkrijgen bij Van der Leest Textiel & Mode of telefonisch via 0513-431329.
(Bovenste foto's: Historische fotomateriaal IJsclub Donia)
(Bij de onderste foto van De Zakenman: Het huidige bestuur van IJsclub Donia (v. l. n. r.): Peter Vennik, Alex de Vries, Técla Jonkman, Douwe Sikkes, Henny Helfrich, Gabriella Nauta, Ruurd Zijlstra en Rinus Spijkerman)
