LANGWEER – Pieper en portofoon liggen in het kantoor van Langweerder Marten Klaas Brinksma (36) altijd binnen handbereik. Zo’n vijftien jaar maakt hij deel uit van het brandweerkorps in zijn eigen dorp. Bovendien is hij sinds vijf jaar een van de woordvoerders van Veiligheidsregio Fryslân bij grote incidenten. ,,Yn Jip en Janneke-taal fertelle wat der bard is, is leuk en bysûnder.”
Marten Klaas Brinksma durft van zichzelf wel te zeggen dat hij behoorlijk besmet is met het brandweervirus. Als eigen baas met een administratiekantoor en ook nog een vader die jarenlang bij de brandweer heeft gezeten, lijkt het een inkoppertje. Toen Brinksma vijftien jaar geleden door de plaatselijke spuitgasten werd benaderd, was hij daarentegen niet meteen overtuigd. ,,Is it wol wat foar my? As brânwacht komme jo ek wol ellende tsjin, fansels. Doe’t ik myn heit frêge, sei dy dat ik it mar net dwaan moast.”
De brandweerlieden wisten Brinksma te overtuigen. Hij volgde de basisopleiding Manschap A, waarna hij ook nog Hoofdbrandwacht en Chauffeur Pompbediende succesvol voltooide. De Langweerder werd schipper op de blusboot, vervulde de functie van bevelvoerder en is de laatste twee jaar ploegleider. Dan binne jo eins it oansprekpunt fan Langwar foar oare korpsen en organisaasjes.”
Het brandweerkorps van Langweer is op meerdere manieren bijzonder. Het gebied waarin de blusauto uitrukt, is vrij klein. Het gros van de oproepen is daarentegen voor de blusboot, waarmee het korps juist één van de grootste gebieden in Friesland bestrijkt. ,,We ha yn Langwar in team fan tolve mannen en trije froulju. It is in hiele fariearde groep mei minsken dy’t bygelyks yn ‘e horeka, wettersport of ynstallaasjetechnyk wurkje. We kinne op inoar bouwe en nei ofrin ek gesellich in bierke of friske drinke.”
Ruim zes jaar geleden voegde Brinskma zich ook bij het zogenoemde Brandweer Opvang Team. ,,As in Frysk korps belutsen is by heftige insidenten, komme wy om nei te praten. We ha derfoar psycho-edukaasje dien, mar yn it foarste plak sitte we dêr as kollega’s. It BOT-team is foar Langwar bygelyks ynskeakele nei de boateksploasje yn Terkaple en de brân yn 2017 op it Westein yn Sint Nyk, wêrby in man omkaam is.” Met zijn ervaring als brandweerman mag hij ook aanschuiven in het redactie-overleg van het magazine O2 van Brandweer Fryslân, dat vijf keer per jaar uit komt.
Het woordvoerderschap voor de brandweer en Veiligheidsregio Fryslân is in 2014 op het pad van Brinksma gekomen. Tot die tijd was er geen officiële ondersteuning voor de brandweercollega’s en verzorgden ze zelf de communicatie. Bij grote incidenten was de officier van dienst voor de pers het aanspreekpunt. Met het optuigen van de nieuwe organisatie, waar ook de brandweer onder valt, zijn in eerste instantie zes en later zeven woordvoerders aangesteld. Met zijn expertise leek de deeltijdfunctie Brinksma een bijzondere uitdaging. ,,Ut ûnderfining wit ik dat de offisier fan tsjinst by in insident meinammen it earste oere in soad tagelyk dwaan moat. Oan de oare kant wol de parse fansels ek sa rap mooglik ynformaasje. As wurdfierder ontlastte jo de helpferlieningstsjinsten.”
Een keer in de zeven weken draait de Langweerder piketdienst. Hij houdt de meldingen op de pieper nauwlettend in de gaten. Wordt er opgeschaald, dan worden de woordvoerders actief. ,,Myn administraasjewurk giet dan efkes oan ‘e kant, sadat ik op de kompjûter de earste saken dwaan kin.” Er wordt een persalarm naar de media verstuurd. Dit is een ingesproken bericht met de eerste korte informatie. Ook gaan er tweets de deur uit. Via de contacten op de portofoon blijft Brinksma op de hoogte van de informatie, die de betrokken bevelvoerders delen. ,,Sa kin ik, as der oer de telefoan fragen fan sjoernalisten komme, ek al de nedige ynformaasje jaan.” Wordt het incident nog groter, dan gaat de woordvoerder ter plaatse.
Op locatie probeert Brinksma in overleg met politie, brandweer en soms geneeskundige diensten de situatie zo helder mogelijk te krijgen. ,,Fansels binne der saken dy’t net gelyk ferteld wurde kinne, bygelyks as der sprake is fan in strafrjochtelik ûndersyk. Dochs wolle we wol sa folle mooglik nei bûten bringe. Fansels foarsichtich, mar as jo foar de kamera sizze dat jo net witte of der slachtoffers binne en der rydt op de eftergrûn in lykwein by it insident wei, dan is it ek net goed.” Volgens de Langweerder is er een goede verstandhouding met de pers. ,,Ik erfaar dat as posityf. Jo ha elkoar ek nedich. En yn myn eagen is it altiten better dat jo it sels fertelle, dan dat it foar jo ferteld wurdt.”
Als woordvoerder is Brinksma inmiddels al bij verschillende incidenten geweest. Het eerste camera-optreden was een grote brand bij een rietsnijderij in Makkum op Oudjaarsdag 2014. ,,Dat ferjitte jo net sa gau.” Een grote cafébrand in Dokkum, een penibele situatie waar een persoon pepperspray in de feesttent van Damwoude spoot. ,,Ik betraapje my der sels wolris op dat jo ûnbewust fakjargon fan de brânwacht brúke, mar de keunst is om yn Jip en Janneke-taal út te lizzen wat der oan de hân is.
Brinksma hoopt zolang het kan op deze manier zijn steentje aan de brandweer in Langweer en Friesland bij te dragen. Zijn passie is bovendien een mooie afwisseling met het dagelijkse cijferwerk waar hij als ondernemer mee bezig is. ,,Op kantoar sit ik altiten allinnich. By de brânwacht bin ik mei myn kollega’s.”