SINT NICOLAASGA – Notaris Yntze Hoekstra (70) is met pensioen. Zijn bedrijf is van één kantoor in Sint Nicolaasga uitgegroeid tot zes kantoren. Naast Sint Nicolaasga zijn dat Leeuwarden, Groningen, Zwolle, Utrecht en Tilburg. Het bedrijf heeft 105 medewerkers en is daarmee in 2020 qua grootte het achtste notariskantoor van Nederland.
Van Yntze Hoekstra hoefde het pensioen nog niet, maar hij moet. Bij wet is bepaald dat een notaris op zijn zeventigste afscheid van het beroep moet nemen. ,,Oan de oare kant bin ‘k der ek wol oan ta. It wurdt swier en myn rikketik is net al te goed mear”, vertelt hij vanuit zijn penthouse met vrij uitzicht over Heerenveen.
Ondernemer
Voor het ondernemerschap is Hoekstra in de wieg gelegd. Zijn vader had een transport- en foeragebedrijf in Katlijk. ,,Dat frije woe ‘k ek wol en tagelyk woe ik wat foar de minsken betsjutte. In klerk út it doarp fûn it fak fan notaris wat foar my. Je binne iepenbier amtner en tagelyk ûndernimmer. Die skiedsline tusken oerheid en de minsken fyn ik prachtich.”
De gezondheid speelt Hoekstra parten. In december is een lekkende hartklep bij hem geconstateerd. ,,Ik woe altiid graach in boek oer myn libben skriuwe litte. De dokter sei: ast noch wat wolst, dan moast dat no dwaan. In sjoernalist skriuwt myn ferhaal op.” De belangrijkste fragmenten van zijn leven worden nu verzameld. De publicatie staat voor volgend jaar Pinksteren gepland.
CDA
In 1982 werd Hoekstra voor het Christen Democratisch Appèl (CDA) gemeenteraadslid in Heerenveen. De keuze om de politiek in te gaan, heeft hem als notaris verder geholpen. In de jaren tachtig en negentig van de vorige eeuw zag het notariële werk er compleet anders uit. Voordat je werd benoemd mocht worden, stond je een selectieprocedure van een jaar te wachten. ,,It wie it antieke notariële systeem, wêr oaren bepaalden oft jo notaris wurde koene of net.” Yntze Hoekstra is 1991 benoemd bij Koninklijk Besluit door Koningin Beatrix. Daarvoor moest hij een akkoord krijgen van de Kamer voor het Notariaat, Commissaris van de Koningin en de Staatssecretaris.
Standplaats
Alle notarissen waren tot 1999 letterlijk aan grenzen gebonden in een vast standplaatsenbeleid. Hoekstra mocht als notaris in Sint Nyk geen veilingen in Joure uitschrijven. ,,Dan moast ik tastimming fan kollega Harmsma ha. Elkenien hie in fêst stânplak. Der mochtst net oan toarne.” Een nieuwe notaris mocht ook pas starten als de vorige stopte. Die kans kwam in Langweer. Reinardus Mulder had een klein kantoor net buiten Langweer, vlakbij het gemeentehuis van Doniawerstal. Op 1 januari 1992 nam Yntze Hoekstra het kantoor over. ,,Dat hie Ank Bijleveld regele”, zegt Hoekstra tussen neus en lippen door, ,,Fia it CDA wie myn ienige kâns op dat momint.” Ondanks de beperking van de grenzen, probeerde Hoekstra zoveel mogelijk klanten te werven door alle makelaars en banken in het gebied te bezoeken. Uitbreiding naar Joure bleek onmogelijk. Vanuit Sint Nicolaasga waren wel mogelijkheden. Op 1 april 1995 werd Yntze Hoekstra benoemd tot notaris in Sint Nyk. Omdat Hoekstra nog geen kantoor had, kocht hij daar een woning. Het was improviseren op het ‘kantoor’ aan de Jonkheer F. J. J. van Eijsingastraat 46. Klanten kwamen binnen door de garage, werden door de badkamer naar het kantoor geleid. ,,Wy hienen griene fluwielen gerdinen foar it bad hingjen. De akteboel siet in de kastjes.”
Lytsgeastich
Hoekstra weigerde om zich aan de hiërarchische omgangsvormen te houden. ,,Ik hie nei De Jouwer ta wold, mar dat is eltse kear tsjin hâlden. Ik kin der noch lulk om wurde, sa lytsgeastich allegearre. Yn Langwar en Sint Nyk hie ik die strubbelingen net. Ast jild fertsjinje wolst, dan moast nei de Rânestêd. It is hjir in skamele bedoening. Allegearre haat en nijd. Yn de grutte stêd hast dat net.”
Jumbo
Als notaris paste Hoekstra de ‘Jumbo-filosofie’ toe: zoveel mogelijk filialen om een grote omzet te halen. Dit was ongekend in de notariële sector. ,,Oeral wer in universiteit en in akademisk sikehûs wie, woe ik in filiaal ha. Dy twa steane garant foar omset.” Vanwege de nevenfuncties heeft Hoekstra zich altijd anders opgesteld. Het kantoor in Langweer was voor hem niet rendabel. Waar voorganger Mulder aan het eind van zijn loopbaan op driehonderd aktes per jaar bleef steken, passeerde Hoekstra op zijn kantoren jaarlijks in totaal ruim 150.000 aktes.
Yntze Hoekstra is vier jaar voorzitter van de ondernemersvereniging OVS in Sint Nicolaasga geweest. ,,Dat wie manjefyk wurk. Die sfear wie geweldich.” Na vier jaar was de koek wel op. Hoekstra merkte dat er een belangenverstrengeling was. ,,Ik hie in dûbbele pet op en dat wurke net.” Hoekstra leerde Sint Nyk daardoor goed kennen. Het beviel hem. ,,De minsken sizze wat se tinke. Dat mei ik wol lije.”
Lopen
Een rustig pensioen gaat de notaris niet tegemoet. Het plan is om een dag per week te chauffeuren voor zijn neef, die een vervoersbedrijf heeft. Bij een schoonzoon helpt hij een dag met het melken van vierhonderd koeien. Met zijn kleinzoon heeft hij het bouwbedrijf Meeuwes Yntzes Bouw opgericht. ,,Er is leven na het notariaat”, lacht Hoekstra. De notaris kan moeilijk stilzitten. Letterlijk. Zo liep hij de marathons van onder andere New York, Berlijn en Mallorca. Vanwege zijn versleten knieën is Hoekstra op wandelen overgestapt. Vijf keer liep hij de Nijmeegse Vierdaagse. ,,Ik ha twa of trije kear de Slachte rûn en wy geane elk jier nei de Bereloop op Skylge. It rinnen is in manear om myn holle leech te krijen.”
De gemiddelde notaris gaat op 61 jaar met pensioen, zegt Hoekstra. ,,Of se ha in lestige frou of se binne oan’e drank of se kinne it fak net oan. As notaris krije jo faaks te meitsjen mei claims fan abbekaten. Troch myn kombinaasje fan polityk, religy en bestjoerslid yn de finansiële sektor (de Rabobank, red.) koe ik dêr boppe stean. Dat wie myn basis. Ik koe de knop omsette. Dat ik in goed thús hie, dat holp ek.”
Lyts stipke
Yntze Hoekstra is gelovig opgevoed. Hij is ook ouderling bij de kerk geweest. Het is het tegenovergestelde van het notariaat of de politiek. Christelijke spiritualiteit en actief bezig zijn in het maatschappelijk leven gaan samen. ,,Fan it leauwen wurdst in nederich minsk. It jout die ferbining en makket dyn byld fan minsken kompleet. It leart dy genedich te libjen. Je leare dat alles relatyf en eindich is. Jo binne hjir mar eefkes. Wy binne mar in lyts stipke op’e wrâld.”
De pensionado voelt zich naar eigen zeggen een echte Sint Nykster. Met zijn kantoor heeft hij het dorp dan ook nooit verlaten. Sint Nicolaasga is altijd de basis van zijn bedrijf geweest. Nog steeds is het kleinste kantoor met de twaalf medewerkers het meest belangrijk. Het archief ligt hier opgeslagen en alle bedrijfsfeestjes vinden in Sint Nyk plaats. ,,It is dat wy in appartemint op It Hearrenfean hawwe, mar oars hiene wy yn Sint Nyk wenne. Oer in pear jier soe ik wol nei Doniahiem of Wilhelminaoard ta wolle. Mar earst noch nei Portugal, Kanada en New York.” Hoekstra draait zich om naar zijn vrouw. ,,Baukje, wêr wolst noch mear hinne?”
Data op een rijtje:
1951 geboren
1971 Rechten aan de RUG
1979 Bestuurslid Rabobank Heerenveen
1982 Raadslid gemeente Heerenveen
1991 Notaris Langweer
1994 Notaris Sint Nicolaasga
1995 Voorzitter OVS Sint Nyk
1998 Ridder in de Orde van Oranje Nassau
2005 Kantoor Leeuwarden
2008 Notaris Groningen
2011 Notaris Zwolle
2014 Notaris Utrecht
2018 Notaris Tilburg
(Foto's: De Zakenman)