SINT NICOLAASGA - Tineke van der Molen, Hielkje de Wolff, Margriet Hogeling en Sjoerd van Aalsum van Toanielselskip Sint Nyk staan samen honderd jaar op het podium. Een eeuw theaterervaring: ze zijn alle vier 25 jaar of langer lid van de vereniging. Het kwartet is na afloop van de première van ‘Wát in teater’ op vrijdag 27 januari 2023 onderscheiden. De leden kregen een speldje, een oorkonde en een groot applaus.
Achter de coulissen vond Tineke van der Molen (72) de discussie over het slotwoord maar raar. ,,Flak foar de premêre wie der ûndúdlikheid oer wa it wurd soe dwaan. Doe fermoedde ik wol wat, want fan Hielkje wist ik dat se in speldsje krije soe. Ferhip, ik wie der ek by.”
Tineke van der Molen begon dertig jaar geleden achter de coulissen bij Toanielselskip Sint Nyk als assistent bij het schminken. Voor de functie volgde ze twee seizoenen een schminkcursus in Joure, maar ruimte voor haar als vaste kracht was er nog niet. ,, By it 125-jierrich bestean fan de iisklub die bliken dat mar ien persoan schminke koe. Hja hawwe my frege om by te springen. Sa is it doe't begûn.”
Het toneelstuk ‘Op hoop van zegen’ in 1998 was voor Tineke van der Molen de vuurdoop. Een speelster werd ziek en Van der Molen mocht haar vervangen. ,,It wie de rol fan in kak-madam. Krekt wat”, lacht ze, ,,Dêrby sei regisseur Hiel Kamsma tsjin mij: ast de rol goed spilest, hat hiel Sint Nyk in hekel oan dy.”
Tineke van der Molen voelt zich het meest thuis achter de schermen. ,,Ik bin net geskikt foar in grutte rol. As figurant spylje is wol leuk. It leafst flústerje ik efter de kûlissen. Dêr bist oeral by belutsen en stiest der mei de noas boppe op.”
Hielkje de Wolff
Hielkje de Wolff (37) had niet door dat ze in het zonnetje zou worden gezet. Van de voorbereidingen heeft ze niets gemerkt, ook al is ze zelf bestuurslid. ,,Dat ha se goed ferburgen hâlden." Wel viel haar het publiek op. ,,Myn heit siet yn'e seal, mar hy soe pas ien dei letter komme. Dat kloppe net."
Het bestuurslid wordt door de vereniging geprijsd om haar multi-talent. De Wolff speelt op het toneel, regisseert en schrijft mee aan de toneelstukken. 'Do bist in foarbyld foar sawol ús betûfte as ús jonge spilers', zei het bestuur over de inzet van De Wolff.
Hielkje de Wolff is 25 jaar geleden door de vereniging 'gescout' in de speelperiode van 'Op hoop van zegen'. Een van de vaste spelers viel uit. Een stand-in bleek lastig te vinden. ,,Doe is de feriening by de skoallen del gien, omdat der de ôfskie-musical opfierd waard. Sa bin ik derby kaam."
Sjoerd van Aalsum
Sjoerd van Aalsum (61) is 27 jaar geleden onderdeel van het toanielselskip geworden. ,,Ik wie in laatbloeier.” De toneelspeler stond voor het eerst op de planken bij de Aartsdiocesane Boeren- en TuindersBond (ABTB). Onder de regie van Luutsje de Boer viel het spel van Van Aalsum op bij andere verenigingen. De ijsclub vroeg de Sint Nykster om mee te spelen tijdens de jubileumvoorstelling. Daarna werd hij door Toanielselskip Sint Nyk gevraagd. ,,Dat wie in hiele ear. Asto hjir foar frege wurdest, dan kinst net wegerje. De Sint Nykster toanielklup is in begryp yn’e omjouwing.”
Het bestuur noemt Van Aalsum een fijne adviseur en bestuurslid aan wie ze alles kunnen vragen. Als speler kan hij van elk personage een karakter maken. ‘En as dit noch net genôch is, bist ek noch ris in meesterlike tekstskriuwer’, doelend op de teksten die Van Aalsum schrijft voor de flessen wijn die de spelers na afloop krijgen.
Dat hij in zonnetje is gezet, doet hem veel. Al dacht hij niet dat het ‘m zou worden. ,,It jubileum fan de feriening is foarich jier fierd. Mei de korona-tiid ha wy dit ek oarslein. Ik seach it dan ek net oankommen. It is hiel bysûnder. Sa is it wol.”
Margriet Hogeling–van Aalsum
Margriet Hogeling–van Aalsum stond voor het eerst op de planken in 1993. Samen met de ijsclub maakte het Sint Nykster Toaniel toen een revue voor 125-jarige ijsclub. Ze zochten zingende figuranten. Hogeling–Van Aalsum speelde vanuit het koor Meiinoar een zingende figurant. ,,Hja fregen my doe oft ik op’e list woe foar toaniel. Twa jier letter belden se my, oft ik mei dwaan woe. Fan doe ôf sit ik der by.” In 1996 speelde ze voor het eerst mee in de voorstelling de Gouden Swipe. ,,En ik bin net wer ophâlden.”
Margriet Hogeling–van Aalsum vindt het in de huid van een ander kruipen het mooiste van het toneelspel. ,,En dan hast it hiele proces foarôf. It begjint mei in boekje op tafel. Moannen letter stiet in ploech it stik te spyljen. Dy sfear en it groepsgebeuren binnen machtich. Wy steane der om oaren in mooie jûn te besoargjen.”
De Sint Nykster wist wel dat ze al heel lang meedraaide bij het Toanielselskip, maar ze stond er niet bij stil. Pas toen de ceremonie na de première begon, had ze een vermoeden. ,,It wie hartstikke moai. Allinnich fûn ik it spitich dat de bern der net by wiene.” De kinderen waren stiekem tijdens het laatste deel van het derde bedrijf de zaal binnen geglipt en hadden alles meegekregen. ,,Se wiene ynseind troch it bestjoer en ha alles sjoen. Dat wie prachtich.”
Speldjes
De speldjes voor de jubilarissen van de toneelvereniging in Sint Nicolaasga zijn door Watze van der Wal uit Joure gemaakt. De sieradenmaker heeft nieuwe logo van Toanielselskip Sint Nyk gebruikt: twee lachende en huilende theatermaskers in de vorm van een pompeblêd.
(Foto's: Toanielselskip Sint Nyk en De Zakenman)