Harry Nota stopt na veertig jaar met De Zakenman
SINT NICOLAASGA - Harry Nota (70) stopt dit jaar met De Zakenman. Hij was veertig jaar lang het gezicht van het dorpsblad, dat huis-aan-huis in de voormalige gemeente Doniawerstal werd verspreid. De Sint Nykster in hart en nieren gaf de krant een gezicht. Aanvankelijk met elke twee weken een sfeerverhaal, de laatste jaren waren dat er twee per nummer. En nieuwsberichten van allerlei aard en uit allerlei pluimage. Een tijdperk komt ten einde.
,,Hoe moatst útlizze dasto stopje wolst? It is net sa dat ik myn nocht ha, mar der moat in kear in ein oan komme. It hat fjirtich jier mien libben behearske. Yn dy tiid is der in hiel soad feroare. It moatten, dat wol ik net mear.”
In zijn kantoor-aan-huis bladert Harry Nota door de veertig boeken, waarin alle exemplaren van De Zakenman elk jaar weer zijn gebonden. De archiefkast telt een paar meter geschiedenis ,,Nim se mei nei in lêzing fan de frouljusferiening en se wurde ferslonden.” Echtgenote Alie Nota kijkt regelmatig over de schouders mee. Al die jaren hielp ze met hand- en spandiensten mee om De Zakenman te maken tot het meest gelezen dorpsblad in Sint Nicolaasga, Langweer en omliggende dorpen.
- Bekijk ook de fotopagina "Nieuwsman in hart en nieren"
De Zakenman werd tot 1983 door Piet van der Weij gemaakt. Van der Weij haalde de advertenties op en schreef af en toe een stukje. De Zakenman was destijds nog een advertentieblad. Nota was begin jaren ’80 net voorzitter van de ondernemersvereniging geworden. Van der Weij wilde graag dat Harry Nota de werkzaamheden rondom de tweewekelijks verschijnende krant zou overnemen.
------
,,Ik wol bêst helpe, mar net mear de drager fan De Zakenman wêze’’
------
,,It idee wie om der in doarpsblêd fan te meitsjen mei foto’s. Nettsjinsteande dat it allinnich adfertinsjes wiene, is it altyd in goed lêzen blêd west. It wie ien fan de sosjale media fan doetiids. As der dan in sjoernalist oan de oare kant fan de dyk wennet, wat is dan makliker om dy te freegjen om stikjes te skriuwen. Der fûnen wy elkoar yn.” Op de vergadering met de ondernemersvereniging en in samenspraak met dorpsbelangverenigingen van Sint Nyk, Idskenhuizen en Langweer is het plan doorgezet. Journalist Alex de Haan maakte in 1984 de eerste verhalen.
Jaargangen van De Zakenman in de kast op de werkkamer van Harry Nota.
In de loop van de jaren kwamen er meer redactionele berichten in de krant. De letter werd groter om de oudere mensen beter te bedienen en het beeldmerk van De Zakenman is door Peter Bax ontworpen. Botte Boomsma deed de bezorging, Lenie Groenendal maakte in het begin de foto’s. Zij had een fotocamera. Later nam Harry Nota de taak over met – toen – de eerste digitale camera in Sint Nicolaasga. ,,We kamen iets rommer yn ús jaske te sitten en ik krige it wurk hieltyd better yn de macht. Der wie finansjele romte foar.”
Drukker
De Zakenman werd aanvankelijk bij Van Dijk in Woudsend gedrukt, maar die opdracht verhuisde later naar Drukkerij-uitgeverij F. D. Hoekstra in Emmeloord. Op dinsdagmiddag of woensdagmiddag kwam iemand van de drukker de kopij en advertenties ophalen. Van Dijk zelf deed de opmaak. ,,In hiele goeie drukker, mar in bytsje in chaoot.” De bezorgers wachtten dan vrijdagmiddag trouw op de kranten, die vervolgens pas maandag werden geleverd. ,,Dêr koe ik net oar. Dat joech hertkloppings.”
Meer rust
De samenwerking met de huidige drukker, Hoekstra, gaf meer rust. Nog steeds kwam iemand van de drukkerij de kopij ophalen. Nota maakte zelf de foto’s die hij bij Foto Hamstra in Joure af liet drukken. ,,In stik of tsien foto’s gongen yn de krante mei. Dat hie syn sjarme ek wol.” De Allegorische Optocht kreeg sinds die jaren een fotocollage over de beide middenpagina’s in De Zakenman. De kop werd met de hand geknipt en op de pagina geplakt, net als de zeventig foto’s.
Sinds 2002 werkt Nota digitaal en hoeft Nota niet meer naar Joure om de foto’s af te laten drukken. Tussendoor probeerde de redactie foto’s een Polaroid-camera, maar dat werkte niet. De kwaliteit was zo slecht, dat dat experiment snel werd gestaakt.
1Vandaag
Het werk is volgens Nota vrij eenvoudig, zeker sinds de digitalisering. De binnengekomen mailtjes verdwijnen in de desbetreffende weekmap. Op maandag begint Nota met het bijwerken van de streekagenda en de kerkdiensten. ,,At elkenien it spul goed oanlevert, is it yn in ketierke klear.” Op dinsdag werkt Nota van vijf tot zes aan de rest van De Zakenman. Na het eten en het kijken van 1Vandaag wordt de rest van de krant in elkaar gezet. Op tien uur ’s avonds is Nota klaar. ,,It falt wol wat ta. In brânwarman stekt mear tiid yn frijwilligerswurk dan ik doch.”
Planning
Harry Nota doet ook de planning voor de krant. Zijn eigen vakanties hebben daar weleens onder te lijden gehad. ,,Dan wiene wy op wintersport en dan socht ik in restaurant mei wifi sadat ik de lêste dingen foar De Zakenman meitsje koe. Itselfde yn de simmer. Dat wie noait in probleem.” Nota heeft nog nooit een cent aan De Zakenman verdiend. ,,Dat meije se oan de besoarchers jaan.”
Privé
Het gezin van Harry weet niet beter. De inmiddels volwassen kinderen deden de kopij in het desbetreffende kopijbakje in de woonkamer. ,,Se wisten dat de losse bryfkes dêr yn moasten.” Op maandag werd het bakje geleegd en dan werd de krant in elkaar gezet. Vanaf het begin heeft Harry Nota zichzelf drie regels opgesteld, waar hij zich altijd aan gehouden heeft: nooit politieke verhalen, het eigen bedrijf niet op de voorpagina plaatsen en waar een persoonlijk conflict zou ontstaan, niet over berichten.
De plannen voor een hotel op een eiland in de Tsjûkemar leverden privé zoveel discussie op, dat Nota hier niet over wilde berichten. ,,Myn grutste maat wie tsjin en ik wie foar.” Ook de euthanasiezaak van een huisarts in het dorp kreeg om privé-redenen geen letter aandacht. ,,Allinnich dan hâldst it lang fol.” Ook de 112-berichten plaatst Harry Nota niet. ,,Myn bern wurkje op de ambulânse en krije der fragen oer. Dan wol ik net.”
-----
Bezorgers stonden vrijdag klaar en dan kwam de krant maandag
-----
Ondernemer en raadslid
Naast De Zakenman is Harry Nota behoorlijk actief. Samen met met broer Piet is hij eigenaar van de smederij, pomp en fietsenzaak. Ook dat gaat stoppen. De broers dragen het bedrijf dit jaar over aan een jonge ondernemer. Harry Nota is jarenlang actief lid van de ondernemersvereniging geweest en was bijna een kwart eeuw raadslid voor het CDA. Met de komst van de nieuwe gemeente De Fryske Marren is hij met het raadswerk gestopt. ,,Dy kombinaasje wie net altiid maklik. Yniens moest ik foar de ûndernimmersferiening foar wêze en fan it algemien belang út sjoen moast ik tsjin stimme. Dat ha ik wol lestich fûn. Do hâldst it allinich fol asto rjochtlinich bist en net fan dyn beslissing ôfwykst. Do moast dyn eigen belangen los litte. Der moast krekt yn wêze.”
Waardering
De waardering van de lezers en adverteerders is in al die veertig jaar nooit veranderd. De manier van nieuws consumeren is dat wel. ,,It nijs is folle fluchtiger wurden. Foaral Facebook hat foar in grutte kategory minsken de nijsfoarsjenning feroare. Des te bysûnder is dêrom it oantal reaksjes op de grutte ferhalen, lykas as it krystferhaal yn it lêste nûmer fan De Zakenman. It ûnderwurp bepaalt wol it publyk. Skriuwst oer de KPJ, dan lêze jongerein út de hiele provinsje it stik. Lêst kaam ik Bed and Breakfast-eigenaar Luuk Arts tsjin. Hy wurdt noch altyd op it artikel út july foarich jier oansprutsen. Hy stiet der noch fersteld fan hoe goed De Zakenman lêzen wurdt. Ik warskôgje de minsken ek altyd : do wurdst aanst oansprutsen yn’e Jumbo.”
De afgelopen veertig jaar heeft Nota met verschillende journalisten samengewerkt. Na Alex de Haan kwamen de broers Jelle en Broer Feenstra, die werd opgevolgd door Martin de Vries. Drie jaar geleden heeft Brenda van Olphen het stokje overgenomen. ,,Elk fan harren hie syn eigen sjarme.” Nota wordt door de collega’s om zijn ‘nieuwsneus’ geprezen. Hij viste de berichten overal vandaan: in de winkel, in de smederij, maar de meeste tips toch bij de benzinepomp als mensen zijn hulp bij het tanken inriepen. ,De begraffenisferiening hat ek leuke berjochten. De keunst is om der in moaie miks yn te finen. Soks moatte je oanfiele.”
-----
,Der ûntstie sa’n harstikke moai, hearlik en ûntspannen ferhaal’’
-----
Konijnen
Een van de mooiste verhalen vindt Nota een artikel van Broer Feenstra over Piet Langius in de jaren ‘80. De rustige en bedeesde Sint Nykster stond nooit op de voorgrond. ,,It ferhaal gie oer syn kninen. Broer Feenstra kwam uit Tjerkwerd. Dêr hie Piet famylje en der ûntstie in klik. De man rekke los en der ûntstie sa’n harstikke moai, hearlik en ûntspannen ferhaal. Hy fertelde fanút syn hert. Dat ferhaal is my altyd bybleaun. Om dat soarte ferhalen te meitsjen wie krekt myn doel.”
Spijt
Harry Nota heeft van een ding spijt: de foto’s van de brand op het Westend. Bij de brand kwam een dorpsgenoot om het leven. Het andere slachtoffer raakte zwaar gewond en nam later zijn eigen leven. ,,Ik krige in melding fan brân, bin derhinne fytst, ha foto’s makke en bin wer nei hûs gean. Letter kaam it besef dat dat dy jonge noch yn de loads lei. Dat hat my sa ôfskrikt. Ik ha gjin nachtmerjes hân, mar hjir ha ik spyt fan. Ik gean no net mear nei in brân of oare 112-melding. Dan komt it te tichtby en dat wol ik net. Ik ha de foto’s noch, maar dy brûk ik noait wer. Ast in foto op ynternet pleatst, dan giet er noait mear fuort.”
-----
,,De Zakenman wie yn dy tiid al it sosiale medium‘’
-----
Stoppen
Nota nam vorig jaar de beslissing om te stoppen. Hj kreeg toen ernstige klachten aan zijn voet. Even was er zelfs sprake van dat een teen geamputeerd moest worden. Met ‘helse pijnen’ deed hij verslag van de Sint Nykster Merke . ,,Dat wol ik net mear. Ik wol bêst helpe, mar net mear de drager fan De Zakenman wêze.”
Nota maakte vorig jaar aan Plaatselijk Belang Sint Nicolaasga en de ondernemersvereniging kenbaar te willen stoppen. ,,Se sizze dat De Zakenman net ferdwine moat, mar in nije kandidaat is noch net fûn. It is myn ear tenei om it stokje der by del te goaien, mar it hâldt in kear op. In oar kin it sa oernimme. En sjochst De Zakenman net sitten? Dan kinst ek allinich it regelwurk foar en it meitsjen fan berjochten foar DeSintNykster.nl oernimme.”
De diversiteit vindt Nota het mooiste van het werk. ,,In jûn fotografeare by de toanielferiening of by VVI fyn ik moaier dan Goede Tijden Slechte Tijden op televyzje. It trochsetten fan de krante falt en stiet mei in gek, dy mei de beide poaten yn it nijs stiet. En do witst net heal hoe’n grut ferskaat it nijs hjir hat. Dat learsto pas asto foar De Zakenman wurkest.”
Het nieuws ligt op straat: Harry Nota (r) ontmoet Koos de Jong, oud-voorzitter van Plaatselijk Belang SInt NIcolaasga en ook op de hoogte van het meeste nieuws in zijn dorp.
