SINT NICOLAASGA – Ids Schaap (36) uit Sint Nicolaasga handelt in biogas. De eigenaar van het bedrijf Agradu in Sint Nyk bedient klanten als Shell, Essent en Total. Samen met 22 medewerkers produceert Schaap jaarlijks 15 miljoen kuub groene energie. Volgend jaar moet dat 25 miljoen kuub zijn. ,,Hjir sit it klopjend hert fan fiif grutte Nederlânske biosgasynstallaasjes.”
Ids Schaap snapt de verwarring van de dorpsgenoten. Van buiten lijkt Agradu een klein kantoor met een tiental auto’s voor de deur. ,,Minsken tinke faaks dat wy hjir mei ús trijen sitte. Oant hja de soad wurkplakken sjogge. Hjir bart folle mear dan as datsto oan de buitenkant fan it kantoar sjen kinst.”
Agradu is gespecialiseerd in de productie van hernieuwbaar aardgas dat in het transport wordt gebruikt. Dertig procent van alle aardgas, die in Nederland wordt getankt, komt van Agradu. ,,Wy meitsje 7,5 prosint fan de totale Nederlânske biogasproduksje. Yn Fryslân binne wy de grutste. Hjir produsearje wy 45 prosint fan it totaal.”
Hernieuwbaar aardgas wordt door Agradu met vergisters opgewekt. ,,Wy meitsje biogas út dong en oare organyske reststreamen. .” Het bewijs van fossielvrije energie wordt in de vorm van certificaten aangetoond. Hierin staat precies beschreven welke hoeveelheid op welke plaats is opgewekt. ,,Foar de sertifikaten dy wy meitsje krije wy goed betelle, mar it sertifikaat mei net subsidieard wurde. Wy produsearje dus hielendal sunder subsidie, mar de boekhâlding is ôfgryslik yngewikkeld.”
Agradu heeft twee medewerkers in dienst , onder wie Sint Nykster Jacob Sijperda, die niets anders doen dan deze certificaten maken. Agradu wordt elk maand gecontroleerd. Externe auditeurs kijken of alles volgens de regels gaat en of de certificaten kloppen. ,,Dy auditeurs komme út hiel Europa, somtiden is it in Dútser of in Zwitser.
In het dorp Sint Nicolaasga staat ook een vergister. Deze levert meer energie dan het dorp zelf in een jaar verbruikt. De vergister was in bezit van melkveehouder Per Anton de Vries en stond al een tijd stil. De hele achterkant van het voormalige melkveebedrijf van Per Anton de Vries is in 2019 aan Agradu verkocht, inclusief de grond en de biosgasinstallatie. ,,Wij hebben de gehele installatie tot het beton aan toe gestript. Daarna hebben we een nieuwe installatie gebouwd. Alleen de betonsilo’s zijn blijven staan. We hadden nog één oud dak, maar dat is na een ongelukje vorig jaar inmiddels ook vervangen.
De installatie in het dorp is uniek. De vergister in Sint Nyk is de enige installatie in Nederland die volledig zonder subsidies draait. Ids Schaap kwam hier per toeval achter. In Nederland zijn er een kleine veertig bedrijven die aardgas maken. De markt is daarmee heel klein. De subsidieverstrekker belde na de inbedrijfname stomverbaasd op om te vragen wat er aan de hand was, omdat er geen subsidiebeschikking lag. Zo kwam Schaap erachter dat zij één van de weinigen zijn die zonder subsidie draaien. . ,,Wy wolle “hernieuwbaar” ierdgas út biomassa meitsjen, sûnder subsydzje. Dat is ús spesialiteit.”
De vergister is rechtstreeks op de leiding van de Gasunie aangesloten. Dat is alleen mogelijk omdat de aansluiting vlakbij ligt, aan de Tramdyk. ,,Yn Nederlân binne der mar trije ynstallaasjes dy dat hawwe. Dit is foar de GasUnie ek in bysûnder projekt.”
De liefde bracht Ids Schaap naar Sint Nicolaasga. Hij woont nu dertien jaar in het dorp. Tot 2017 reisde hij heen en weer naar het ouderlijk bedrijf in Tirns. Met het uitbreiden van het biogasgedeelte besloot Schaap een kantoor te huren. Pake en beppe Bouwhuis waren vroeger eigenaar van café ’t Wapen van Friesland. ,,Ik ben dus import met Sint Nykster roots.” Het bedrijf is sinds de oprichting in 2017 enorm gegroeid. Het huidige gebouw wordt inmiddels te klein. Schaap heeft daarom het naastgelegen gebouw gekocht. ,,Wy binne ta oan de folgjende stap.”
(Foto's: De Zakenman)
