SINT NICOLAASGA – Iedereen beschikt over leiderschapskwaliteiten. Daar is startende ondernemer Wieger Pekema uit Sint Nicolaasga van overtuigd. Zijn ervaring als onderofficier bij defensie gebruikt hij in het bedrijfsleven. ,,In lieder kin op de júste mominten sawol direktyf as delegearend wêze, en alles der tuskenyn”, legt Pekema uit. Zijn bedrijfje Medic Skills, Training and Development richt zich daarnaast op zijn andere expertise: traumazorg Oftewel het adequaat hulp bieden bij extreem geweld door middel van simpele medische hulpmiddelen. ,,Ek in leek kin profesjoneel wurkje”.
De onzekerheden bij defensie brachten Wieger Pekema er toe om na te denken over de toekomst. Op dit moment is hij onderofficier en leidt hij op de kazerne in Arnhem jonge soldaten op. Zelf heeft hij daarvoor als medische gevechtssoldaat gefungeerd. Bij missies als in Irak en Afghanistan is zo'n functie soms van levensbelang. ,,By in missy is der in medysk soarchplan. As der immen ferwûne rakke, dan wie it myn taak om it slachtoffer stabyl te meitsjen foar ôffier mei in helikopter”, legt de Sint Nykster uit.
Door de functie als 'Medic'-bij defensie bouwde Pekema een brede medische kennis op. Hij leerde tijdens trauma's met hoogwaardige, maar redelijk eenvoudige hulpmiddelen ernstige verbloedingen verhelpen. Een tourniquet is een voorbeeld. ,,In helpmiddel wêr wakker ûngelyk oer tocht wurdt troch it ôfkneljen fan de senuws, mar by hiel earnstige ferwûnings wol libbens rêde kin. Yn tsjinstelling mei standaard ehbo. By it leger is dit it earste rêdmiddel”.
Amerika is een land waar de civiele maatschappij al leert van methodes, die bij defensie worden ingezet tijdens missies. ,,Dêr is in trend dat Irak- en Afghanistan-feteranen trainingen jouwe oan bygelyks plysjeminsken.” Pekema ziet ook de meerwaarde in Nederland, met name voor situaties met extreem geweld zoals vorig jaar in Parijs. ,,Foar help sjogge boargers dochs nei autoriteiten. Mar ambulansepersoaniel docht, as it te ûnfeilich wurdt, in stap werom. Wylst it earste tsien minuten foar traumaslachtoffers fan libbensbelang is.”
De belangrijke eerste hulp kan ook voor maritieme doeleinden worden ingezet. ,,Fergelykber mei de kunde dy't jo as militêr ynsette by isolearre situaasjes, fier fan helptsjinsten, bygelyks yn de woastyn. As der immen siik of ferwûne rekket op 'e Atlantyske Oseaan, moatte jo altiten traumasoarch jaan kinne.”
Leiderschap is een ander aspect dat bij dergelijke calamiteiten om de hoek komt kijken. Ook daar heeft Pekema als onderofficier bij defensie ervaring mee. ,,As ik efter de kollega's stean en harren 'voorwaarts' raas, dan geane se net foarút. As ik it foartou nim en foar harren stie, dan folgje se wol. Liederskip is eins in foarm fan tapasbere psychology. Wy wurkje by definsje mei us libben, jo moatte dus sosjaal wêze.” Pekema stelt dat het algemene beeld niet klopt dat militaire leidinggevenden allemaal directief zijn. Sinds de dienstplicht is de organisatie sterk geprofessionaliseerd, mede door ervaringen met missies in Afghanistan en Irak. De Sint Nykster benadrukt dat men bij defensie zich onderscheidt door het behoud van een goede balans tussen sociaal en taakgericht. ,,Der moat in team stean en gjin losse yndividuen. De mannen moatte wat foar jo en elkoar oer ha. Mar as gefaar driget, dan moat in lieder rap skeakelje kinne, dúdlik wêze en de linen útsette”.
De leidinggevende kant van defensie wekt veel interesse vanuit het bedrijfsleven. Pekema heeft daarom besloten om samen met het bedrijf Leadership Support uit Sneek trainingen te geven met zijn kennis, die hij als onderofficier heeft. ,,Liederskip is it bewust beynfloedzje fan it gedrach fan oaren om mei folslsein eigen ynset mei syn allen it stelde doel te berikken.” Volgens Pekema hebben veel mensen moeite als ze ineens een leidinggevende functie krijgen toegeschoven. ,,It is net samar wat as in jonge timmerman foarman wurdt of in fakkenfuller opklimt binnen it bedriuw. Ynienen lieding jaan oan de minsken dy't dêrfoar jo direkte kollega's wiene, dat is net ienfâldich. Eltsenien hat wol kwaliteiten om in lieder te wêzen. Wy leare de persoan om dy eigenskippen bewust yn te setten, sadat dyjinge ek echt in effektyf lieder wurdt”.
De functie als onderofficier en het runnen van zijn nieuwe bedrijfje Medic, Skills, Training and Development zijn volgens de Sint Nykster goed te combineren. Momenteel kan hij niet uitgezonden worden, omdat hij voor de opleidingseenheid staat, die niet operationeel is. Volgend jaar moet hij weer een andere functie binnen defensie kiezen. Het liefst blijft Pekema de beide bezigheden combineren. ,,It ôfrûne jier wie geweldich en ha ik goeie resultaten boekt. De wurkwize jout my ek de mooglikheid om mear by myn húshâlding te wêzen. It leafst gean ik op dizze wize troch, mei Sint Nyk as myn thúshaven”.
(Foto's: De Zakenman)