SINT NICOLAASGA - Zwemmen in het complete Tsjûkemar wordt ontraden. De Fryske Utfieringstsjinst Miljeu en Omjouwing stelde donderdag een negatief advies in voor recreatieterrein De Ulesprong, waarmee voor het complete meer geldt dat er een ernstige concentratie blauwalg aanwezig is. Milieu-inspecteur Arjen de Haas geeft tekst en uitleg.
Voor het eerst geldt er een negatief zwemadvies voor De Ulesprong. Is dit de zwaarste beoordeling?
,,Eigenlijk zijn er drie gradaties. Een waarschuwing voor blauwalg is de lichtste. Een negatief zwemadvies is een middelzware beoordeling. Dan heb je ook nog een zwenverbod. Als FUMO stellen we dit niet gauw in, want een zwemverbod moet ook worden gehandhaafd. Dat is voor ons niet haalbaar."
Wat houdt een negatief zwemadvies in?
,,Eigenlijk stellen we dat zwemmen wordt ontraden. Vergelijk het met een negatief reisadvies. Dat wordt ingesteld als een bestemming niet veilig is. Dat geldt hier ook. We vinden de situatie niet veilig om te zwemmen. In het geval van De Ulesprong betreft het blauwalg. Bij 12,5 microgram per liter stellen we een waarschuwing in. Boven de 75 is het zwemadvies negatief. Het betekent dus feitelijk dat er een ernstige blauwalgconcentratie is."
Geldt dit alleen De Ulesprong?
,,Nee, eigenlijk geldt het negatieve zwemadvies voor alle locaties aan de Tsjûkemar. Eerder onderging het strandje Rohel dit al, maar ook de onofficiële zwemlocatie bij Delfstrahuizen zijn de concentraties baluwalg te hoog."
Hoe kan het dat De Ulesprong een week later dan Rohel volgt?
,,Dat de concentratie op die locatie is verhoogd kan bijvoorbeeld door de stroming komen. Blauwalg zweeft als het ware op het water en hoopt zich op bij de kant. Met een bepaalde windstroming is de kans groot dat het zich op een bepaalde plek ophoopt.
Is er voor de FUMO ook verschil als het gaat om de aanpak, nu er een negatief zwemadvies geldt?
,,Het verschil zit met name in de borde en de wijze van communiceren. We passen de mededelingen op de borden bij het zwemwater aan. Bij een waarschuwing versturen we een tweet en passen we de site Zwemwater.nl aan. Bij een negatief zwemadvies versturen we ook nog een extra persbericht."
Maar er wordt niet extra gecontroleerd bijvoorbeeld?
,,De medewerkers van het Wetterskip controleren bij een waarschuwing één per week. Dat is al vaker dan normaal - eens in de twee weken. Dit ook wel het maximum omdat er drie tot vier dagen nodig zijn om de monsters te analyseren."
Inmiddels staat de teller in Friesland op zeven negatieve zwemadviezen vanwege blauwalg. Is dit meer of minder dan gemiddeld?
,,Dat aantal is duidelijk meer. Zeer waarschijnlijk heeft dat met het zomerse weer te maken. Overigens is het nu wel wat koeler, maar de watertemperatuur ligt nog steeds erg hoog.
Met de schijnbare klimaatverandering is de kans dus groot dat er vaker problemen met blauwalg voor gaan komen?
,,Uiteraard hangt dat met het weer te maken, maar dat lijkt inderdaad wel aan de orde te zijn.
Is er wat aan blauwalg te doen?
,,Op grote wateren zoals de Tsjûkemar vooralsnog niet. Op vijvers wordt nog weleens waterstofperoxide gebruikt, dat is effectief, maar middelengebruik op doorstromend water is absoluut niet een optie. Op kleine schaal worden ook wel eens flinke fonteinen geplaats om de doorstroming en beluchting te verbeteren. Ook dat is op de Tsjûkemar onmogelijk."
En het verbeteren van de doorstroming, is dat dan niet effectief?
,,Dat is niet te voorspellen. Wetterskip Fryslân heeft een proef gedaan met het spuien water vanuit het IJsselmeer en het Lauwersmeer. Toch blijkt als blauwalg eenmaal in het boezemwater zit, je toch plekken blijfthouden waar de ophoping door de wind plaatsvindt."
Het negatieve zwemadvies voor de Ulesprong blijft in ieder geval een week van kracht?
,,Klopt. Op z'n vroegt woensdag zullen we de resultaten krijgen van de monsters die aankomende maandag bij De Ulesprong worden genomen.
Lees ook:
Achtergrond: Ins en outs over blauwalg
Negatief zwemadvies De Ulesprong
(Foto's: De Zakenman)
